पित्त झाल्यावर घरगुती उपाय
पित्त झाल्यावर घरगुती उपाय – लाखों लोकांना पित्ताचा व ऍसिडिटीचा त्रास असतो अगदी जगणे हराम करणारा हा आजार आहे, अनेक लोक औषधांचा वापर करतात मात्र दीर्घकाळ आशा औषधांचा वापर चांगला नसतो पुढे जाऊन त्याचे दुष्परिणाम दिसून येतात, मात्र औषधांना पर्याय म्हणून ऍसिडिटी व पित्तावर घरघुती उपाय आहेत जे आपण आज खालील लेखामध्ये पाहणार आहोत.
पित्त झाल्यावर काय खावे हा प्रश्न देखील आपल्याला नेहमीच पडतो म्हणूनच या लेखामध्ये खालील याचा देखील उल्लेख केला आहे.
पित्त झाल्यावर घरगुती उपाय पाहण्याच्या अगोदर आपण पित्त काय असत हे पाहुयात जेणेकरून आपल्याला पित्तावरचे घरघुती उपाय समजण्यास अधिक मदत होईल
पित्त म्हणजे काय ? pitt in marathi
आयुर्वेदामध्ये सांगितले आहे की मनुष्यामध्ये तीन दोष असतात जे सम्पूर्ण शरीराच्या सुरळीत वाटचालीसाठी महत्वपूर्ण असतात. हे तीन दोष म्हणजे वात, पित्त व कफ जेंव्हा हे तिनही दोष सुरळीत असतात तेंव्हा आशा माणसाला आयुर्वेदामध्ये निरोगी समजले जाते.
यातील पित्त म्हणजे अग्नी किंवा उष्णता होय, पित्ता मध्ये महाभूतांपैकील अग्नी चा समावेश आहे.
जेंव्हा पोटातील आम्लता वाढते तेव्हा पोटातील अन्न अन्ननलिकेमार्फत पुन्हा कंठापर्यंत येते ह्या प्रक्रियेमुळे व आम्ल पदार्थामुळे छातीत जळजळ व डोखेदुखी होते ह्याला पित्त असे म्हणतात.
पित्त कशामुळे होते / पित्त होण्याची कारणे
- एकदाच खूप खाणे किंवा जेवल्याजेवल्या आडवे होणे
- जास्त वजन किंवा लठ्ठपणा
- झोपायच्या आधी काही खाणे (चिप्स,फरसाण इत्यादी)
- आम्लता वाढवणारे पदार्थ खाणे ( लिंबू,टोमॅटो, चॉकोलेट, पुदिना,लसूण,कांदे किंवा तिखट पदार्थ)
- कारबन असलेले थंड पेये, दारू, कॉफी व चहा
- धुम्रपान
- गरोदरपणात देखील पित्त होते
- काही औषधे देखील पित्त होण्यास कारणीभूत आहेत जशी की (Azithromycin,Combiflam etc)
- पोटातील आजार जसे अल्सर, गॅस्ट्रो-ऑइसोफेगल रिफ्लक्स डिसीज (जीईआरडी) इत्यादी.
- खराब जीवनशैली जसे की जास्त ताण घेणे, कमी झोपणे, धूम्रपान करणे, मद्यपान करणे इत्यादी.
पित्त व आम्लपित्ताची लक्षणे (symptoms of acidity in marathi)
- छातीत व गळ्याच्या भागात जळजळ होणे
- अपचन
- पोटात गॅस होणे
- बद्धकोष्ठता
- आंबट ढेकर येणे
- उलटी होतेय असे वाटणे
- तोंडातुन घाण वास येणे
पित्ताचे प्रकार (types of acidity in marathi)
रिस्पायरेटरी ऍसिडोसिस पित्त
रिस्पायरेटरी ऍसिडोसिस पित्ताची लक्षणे
- शिंका येणे
- श्वास घेण्यात अडचण
- अस्वस्थ झोप
- रक्तातील ऑक्सिजनच्या कमी पातळीमुळे त्वचेवर निळे रंग
आहार-प्रेरित ऍसिडोसि पित्त
औषधांपासून होणारे पित्त (डायट इंडुसेड ऍसिडोसिस)
रेनल ट्यूबुलर एसिडोसिस पित्त
पित्तावर घरघुती उपाय डॉक्टर स्वागत तोडकर
पित्त झाल्यावर घरगुती उपाय – क्रमांक एक
थोडेसे सुखे खोबरे घ्या व दोन ते तीन चमचे धनिया घ्या व त्यांना मिक्सरमध्ये बारीक करून घ्या व हे मिश्रण चावून चावून खाणे,
कमीतकमी सात ते आठ दिवस तुम्ही हे मिश्रण खाणे आवश्यक आहे व ज्याचे पित्त जास्त आहे त्यांनी जास्त दिवस हा उपाय करावा.
हे खाल्यानंतर पाच मिनिटांत तुमचे पित्त कमी झालेले तुम्हाला दिसून येईल.
पित्त झाल्यावर घरगुती उपाय – क्रमांक दोन
सुंठ घ्या व त्याची ठेचुन पूड तयार करा व थोडीसी साखर देखील घाला व थोडा ओलेपणा येईल एवढं पाणी घाला व एक चमचा सुंठेच्या पुडेची गोळी बनवून घ्या व त्याचे सेवन करा, हा एक पित्तावर रामबाण उपाय आहे.
पित्त झाल्यावर घरगुती उपाय
1.बडीशेप
2.पपई
3.ओवा
हा लेख वाचा :- benefits of ajwain in marathi | carom seeds in marath
4.लवंग
5.पित्तनाशक केली
6.कलिंगडाचा रस
7.बेकिंग सोडा (पित्तावर घरगुती उपाय)
8.आले/अद्रक
9.थंड दूध
10.नारळाचे पाणी
11.बदाम
12.ओट्स
13.लिंबाचा रस आणि मध
लिंबाचा रस सामान्यतः खूप अम्लीय मानला जातो, परंतु लिंबाचा रस थोड्या प्रमाणात कोमट पाणी आणि मधात मिसळल्याने पोटातील आम्ल निष्प्रभावी होते. तसेच, मधामध्ये नैसर्गिक अँटिऑक्सिडेंट असतात, जे पेशींच्या आरोग्याचे रक्षण करतात.
पित्त झाल्यावर घरगुती उपाय
दालचिनी म्हणजे डोकेदुखीवर आणखी एक प्रभावी उपचार. आपल्याला फक्त काही दालचिनीच्या काड्या घ्यायच्या आहेत व त्यांची पावडर बनवून घ्या आता जाड पेस्ट बनवण्यासाठी पाण्याचे थेंब घाला आणि मिक्स करा, ही पेस्ट तुमच्या कपाळावर लावा व 30 मिनिटे राहू द्या. 30 मिनिटांनंतर सामान्य पाण्याने धुवा. डोकेदुखीपासून आराम मिळेल.
हा लेख वाचा :- anxiety meaning in marathi
पित्त झाल्यावर काय खावे

जर तुम्हाला वारंवार छातीत जळजळ, फुगणे, अजीर्ण किंवा पित्त असल्याची भावना येत असेल तर तुमच्या डायटवर लक्ष देण्याची वेळ आली आहे. कारण आपण काय खातो या मुळे देखील पित्त होऊ शकते.
रिफ्लक्स व पित्त टाळण्यासाठी आपल्या आहारात बदल करणे हा सर्वात सोपा आणि प्रभावी मार्ग आहे. कमी आम्लयुक्त आणि जास्त अल्कधर्मी अन्न खाल्ल्याने तुमच्या अन्ननलिकेमध्ये आम्लाचा बॅकफ्लो कमी होण्यास मदत होते.
अल्कधर्मी पदार्थ जे तुमच्या पोटातील अम्लीय घटकांना तटस्थ करतात ते देखील ओहोटीचा प्रभाव कमी करतात.
- पालक, मेथी, भेंडी, काकडी, बीटरूट, गाजर, ब्रोकोली, कोबी, धणे, फ्लॉवर, रताळे, वांगी, कांदा, मटार, भोपळा आणि मुळा यासह बहुतेक भाज्या (हिरव्या किंवा अन्यथा),
- बहुतेक फळे, विशेषतः केळी, सफरचंद, टरबूज, अंजीर आणि डाळिंब
- गोड न केलेले दही
- बीन्स, हिरवे बीन्स, नेव्ही बीन्स, ब्रॉड बीन्स, मूग बीन्स स्प्राउट्स, लिमा बीन्स, पिंटो बीन्स आणि मसूर
- नट आणि बिया, जसे की बदाम, भोपळ्याच्या बिया, अंबाडीच्या बिया, तीळ आणि सूर्यफूल बिया
पित्त झाल्यावर काय खाऊ नये
तुमच्या आहारातील एसिडिटी निर्माण करणारे पदार्थ ओळखणे आणि ते काढून टाकणे महत्त्वाचे आहे. भरपूर चरबीयुक्त पदार्थ पित्त वाढवतात. यात समाविष्ट आहेत :
- तळलेले स्वादिष्ट पदार्थ (पुरी, पापड, बटाटा वडा आणि समोसा)
- चरबीयुक्त मिठाई (लाडू, बर्फी, जिलेबी आणि शीरा)
- तेलकट पदार्थ (लोणचे आणि तेलावर आधारित ड्रेसिंग)
पुढील ओळीत मसालेदार पदार्थ आहेत जे तुमच्या पोटाच्या भिंतीला त्रास देतात आणि छातीत जळजळ करतात, जसे की:
- गरम मसाला आणि तडका डाळ घालून सब्जी
- पाणीपुरी, भेळ पुरी, पापडी चाट आणि आलू टिक्की यासह चाटची तयारी
- भरपूर मिरची पावडर असलेले पदार्थ, जसे की मसालेदार लोणचे आणि चटण्या
तर मित्रहो आत्तापर्यंत आपण पित्तावर घरगुती उपाय बघितले आहेत ह्या व्यतिरिक्त काही दैनिक जीवनातील बदल सुद्धा पित्तावर घरगुती उपाय ठरू शकतात हे कोणते बदल आहेत हे खाली दिले आहेत.
पित्त झाल्यावर घरगुती उपाय काय करावे
- जीवनात सक्रिय रहा आणि आशा गोष्टी करत राहा ज्यामध्ये कोणत्याही प्रकारचा व्यायाम होईल, जशे की पोहणे, सायकलिंग, डान्स किंवा आपला कोणताही आवडता खेळ.
- दिवसातून 4 ते 5 वेळा थोडे थोडे जेवण खा.
- जेवणानंतर लगेच झोपू नका
- अंथरुणावर पडण्यापूर्वी किमान 2 तास आधी आपले जेवण खाऊन घ्या.
- वजन जास्त किंवा लठ्ठपणा असल्यास वजन कमी करा
- धूम्रपान आणि मद्यपान करणे टाळा
- व्यायाम करणे
2 Comments
Pingback: Health Benefits Of Castor Oil In Marathi |
Pingback: खारीक खाण्याचे फायदे – Benefits Of Dry Bates In Marathi |