छातीत जळजळ होण्याची कारणे व घरगुती उपाय

छातीत जळजळ होणे याची अनेक कारणे असतात. बऱ्याच वेळी छातीत जळजळ होने हे वेगवेगळ्या एसिड रिफ्लक्स आणि जीईआरडीसह अनेक गंभीर परिस्थितींचे लक्षण आहे.

यामध्ये सामान्यतः आपल्या छातीच्या मध्यभागी, आपल्या स्तनाच्या हाडांच्या मागे जळल्यासारखे वाटते. 

आजच्या या लेखामध्ये आपण पाहणार आहोत छातीत जळजळ होण्याची कारणे व  घरगुती उपाय.

छातीत जळजळ होणे म्हणजे काय?

छातीत जळजळ ही तुमच्या छातीत जळजळ होणारी अस्वस्थ भावना किंवा समस्या आहे जी तूमच्या माने आणि घशापर्यंत होऊ शकते.  

हे एसिड रिफ्लक्स, गॅस्ट्रोओसोफेगल रिफ्लक्स रोग (जीईआरडी) आणि अगदी गर्भधारणेसह अनेक भिन्न परिस्थितींचे लक्षण सुद्धा असू शकते.

जेव्हा तुमच्या छातीत जळजळ होते, तेव्हा तुम्हाला तुमच्या घशाच्या मागच्या बाजूला कडू किंवा आंबट चव देखील असू शकते.

छातीत जळजळ काही मिनिटांपासून कित्येक तासांपर्यंत राहू शकते.  जेवणानंतर किंवा जेवणानंतर खूप लवकर झोपल्यावर अनेकदा छातीत जळजळ होने हे अधीक सामान्य आहे.

छातीत जळजळ होने किती सामान्य आहे?

अधूनमधून छातीत जळजळ होने हे सामान्य आहे.  परंतू , जर तुम्हाला नियमित आणि तीव्र छातीत जळजळ होत असेल तर ते प्रत्यक्षात जीईआरडी नावाच्या क्रॉनिक एसिड रिफ्लक्स रोगाचे सूचक असू शकते.  

जर तुम्हाला वारंवार छातीत जळजळ होत असेल तर तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.

अधिक माहितीसाठी हा लेख वाचा: – पित्तावर घरगुती उपाय

छातीत जळजळ होण्याची कारणे

छातीत जळजळ तेव्हा होते जेव्हा पोटातील एसिड आपल्या तोंडातून अन्न आपल्या पोटाकडे पोचवणाऱ्या नळीमध्ये (अन्ननलिका) परत ढकलले जाते.

साधारणपणे जेव्हा तुम्ही अन्न गिळता, तेव्हा तुमच्या अन्ननलिकेच्या तळाभोवती स्नायूंचा एक पट्टा असतो ज्याला खालचा एसोफेजल स्फिंक्टर असे म्हणतात. हा पट्टा अन्न आणि द्रव तुमच्या पोटात खाली जाऊ देतो.  मग स्नायू पुन्हा घट्ट व बंद होतात.

जर या खालच्या एसोफेजियल स्फिंक्टरने असामान्यपणे कार्य केले किंवा कमकुवत झाला, तर पोटातील आम्ल तुमच्या अन्ननलिकेत परत येऊ शकते आणि छातीत जळजळ होऊ शकते यालाच एसीडीटी होणे असे देखील म्हणतात.

छातीत जळजळ होण्याची कारणे खालीप्रमाणे आहेत:

1.अस्वास्थ्यकर खाण्याच्या सवयी

होय, अस्वास्थ्यकर खाण्याच्या सवयी देखील छातीत जळजळ होण्याचे कारण बनू शकते. अस्वास्थ्यकर खाण्याच्या सवयी खालीलप्रमाणे आहेत:

• जेवण वगळणे किंवा अनियमित वेळी जेवण करने 
• झोपेच्या आधी जेवण अति खाणे 
• मसालेदार अन्नाचा वापर
• मीठाचे जास्त सेवन
• आहारात फायबर चे प्रमाण कमी असणे

2.पोटातील एसिड वाढविणाऱ्या ठराविक अन्नाचा जास्त वापर

असे बरेच पदार्थ आहेत जे छातीत जळजळ होण्यासाठी कारणीभूत ठरतात यामध्ये शामिल आहे:

• पेय जसे की चहा, कॉफी, कार्बोनेटेड पेये, शीतपेये
• अत्यंत मसालेदार अन्न
• पिझ्झा, डोनट्स आणि तळलेले अन्न यासारखे फॅट्सयुक्त अन्न

3.औषधांच्या वापरामुळे छातीत जळजळ

बहुतांश औषधे पोटात एसिड चे प्रमाण वाढवतात मात्र जर कुठल्याही प्रकारचे एंटासीड किंवा एसीडीटी चे औषध न घेतल्यास तुमच्या छातीत जळजळ होऊ शकते.

औषधे ज्यांच्यामुळे छातीत जळजळ होऊ शकते

• NSAID – पेरसिटामोल टैबलेट, सुमो टैबलेट, निसिप प्लस टैबलेट
• डायबेटीस व उच्च रक्तदाबाची औषधे – एमलोडीपीन टैबलेट, झिंकोविट टैबलेट, बिप्लेक्स टैबलेट
• ऐंटीबायोटिक औषधे – अझीथ्रोमायसीन टैबलेट, ऑफ्लॉक्सासीन टैबलेट, सिफिक्सिम टैबलेट

हा लेख वाचा: – Thyroid symptoms in marathi

4.पोटाचे विकार

पोटाचे विकार जसे गॅस्ट्रोएसोफेगल रिफ्लक्स रोग, ट्यूमर, पेप्टिक अल्सर इत्यादी रोग देखील छातीत जळजळ होण्याची कारणे बनतात.

छातीत जळजळ होण्याच्या इतर कारणांमध्ये समाविष्ट आहेत:

• मांसाहाराचे सेवन 
• जास्त ताण / एंजायटी 
• अपुरी झोप घेणे 
• सारखे धूम्रपान करने 
• शरीराला अजिबात व्यायाम न देने
• दारूचे अधिक सेवन

जे लोक दमा, मधुमेह आणि संयोजी ऊतकांच्या विकारांसारख्या वैद्यकीय स्थितींनी ग्रस्त आहेत त्यांना एसीडीटी चा धोका अधिक असतो. 

लठ्ठ, गर्भवती महिला किंवा रजोनिवृत्तीच्या जवळ असलेल्या स्त्रियांमध्ये छातीत जळजळ होणे ही एक सामान्य समस्या आहे.

हा लेख वाचा: – Kavil Symptoms In Marathi

छातीत जळजळ होण्यावर घरगुती उपाय

1.नारळाचे पाणी: हे चवदार व पौष्टिक पाणी आपले पोट आणि पाचन तंत्र शांत करण्यासाठी ओळखले जाते.  दिवसातून किमान दोन ग्लास घ्या आणि एसीडीटी व छातीत जळजळ कमी करा.

2.कलिंगडाचा रस: एसीडीटी व छातीत जळजळणे या समस्येचा सामना करण्यासाठी हा एक उत्तम उपाय आहे.रोज सकाळी नाश्त्यासोबत तुम्ही एक ग्लास कलिंगडाचा रस घेऊ शकता.

3.ताज्या लिंबाचा रस: छातीत होणाऱ्या जळजळ कमी करण्यासाठी आणखी एक घरगुती उपाय म्हणजे लिंबाचा रस.

रोज दुपारच्या जेवणाच्या किमान एक तास आधी लिंबाचा रस घ्या, हा एसीडीटीमुळे होणारी छातीतील जळजळ कमी करण्यास मदत करतो.

4.तुळशी पत्र: तुळशीची पाने एक नैसर्गिक उपाय आहे जो तुमची छातीत होणारी जळजळ प्रभावीरीत्या कमी करतो.

तुम्ही एकतर तुळशीची काही पानांवर थेट चावून खाऊ शकता किंवा ते पाण्यात उकळून त्यांचा काढा पोटातील एसिड रिफ्लक्स कमी करण्यासाठी वारंवार प्या.  

आपण हे पुदीनाच्या पानांसह देखील करू शकता.

5.लवंग: लवंगाचा आश्चर्यकारक उपयोग म्हणजे छातीतील जळजळ कमी करणे.

जेव्हा तुमच्या छातीत जळजळ होत असेल तेव्हा लवंगाचा तुकडा चोखल्याने लक्षणे कमी होण्यास मदत होते.

6.जिरे: छातीत जळजळ होण्यावर जिरा हा एक उत्तम उपाय आहे. आशा वेळेस थोडे जिरे चाळून घ्या किंवा एक चमचे जिरे एका ग्लास पाण्यात उकळा.  पाणी अर्धे होईपर्यंत उकळवा.  रिकाम्या पोटी ते प्या छातीत जळजळ होणे त्वरित थांबेल.

हा लेख वाचा: – Sore Throat Meaning In Marathi

थोडक्यात छातीत जळजळ होणे घरगुती उपाय

1. प्रत्येक जेवणानंतर एक ग्लास कोमट पाणी प्या
2. आपल्या आहारात केळी, काकडी आणि दही यांचा समावेश करा.  ते पोटातील एसिड त्वरित कमी करून आराम देण्यासाठी कार्य करतात.
3. एक चमचा एपल सायडर व्हिनेगर रोज सकाळी एक ग्लास पाण्याने रिकाम्या पोटी घ्या.
4. दररोज किमान दोन लिटर पाणी प्या.
5. निरोगी अन्नाचे सेवन करा.लहान व नियमित आहार ठेवावा.
6. आपल्या उजव्या बाजूला झोपणे टाळा. 
7. धूम्रपान आणि दारू पीने कमी करा.

हा लेख वाचा: – खोकला घरगुती उपाय