लवंग खाण्याचे फायदे – 11 Benefits Of Clove In Marathi

सदाहरित वनस्पती सिझिझियम अरोमेटियम पासून लवंग काढले जातात, लवंग म्हणजे झाडाच्या फुलांच्या कळ्या असतात, शरीराला फायदेशीर असणाऱ्या लवंग बद्दल आपण आजच्या आपल्या लवंग खाण्याचे फायदे या लेखामध्ये सर्व माहिती जाणून घेणार आहोत.

लवंगची चव गोड तिखट असते याचा वापर सुगंधित मसाला म्हणून केला जातो, लवंगचा वापर पारंपारिक औषधांमध्ये केला जात आहे.

वस्तुतः रिसर्चनुसार असे आढळले आहे की लावंगमध्ये यकृताच्या संरक्षणाचे गुणधर्म असतात व लवंग रक्तातील साखरेची पातळी स्थिर करण्यास मदत करते यासह लवंगाचे अनेक आरोग्यदायी फायदे असू शकतात.

या लेखामध्ये आपण पाहणार आहोत 8 आश्चर्यकारक लवंग खाण्याचे फायदे.

1.महत्वाचे पोषक असतात

मेंदूचे कार्य सुरळीत व सुरक्षित राखण्यासाठी आणि मजबूत हाडे करण्यासाठी मॅंगनीज एक आवश्यक खनिज आहे.

लवंग एक मॅंगनीजचा उत्कृष्ट स्त्रोत आहे यामुळेच रोजच्या जेवणात लवंग वापरल्याने हाडे मजबूत होतात आणि मेंदूची स्मरणशक्ती वाढते.

2.मधुमेह व संधीशोथ रोगामध्ये लाभदायी 

लवंग मध्ये अनेक महत्त्वपूर्ण जीवनसत्त्वे आणि खनिज पदार्थ असतात या व्यतिरिक्त, लवंगामध्ये भरपूर प्रमाणात अँटीऑक्सिडेंट देखील आढळुन येते.

अँटिऑक्सिडेंट्स अशी संयुगे आहेत जी ऑक्सिडेटिव्ह ताण कमी करतात, ऑक्सिडेटिव्ह ताण तीव्र आजाराच्या वाढीस कारणीभूत ठरू शकतात जशे की मधुमेह व संधीशोथ.

म्हणूनच मधुमेह व संधीशोथ या आजारांमध्ये अँटिऑक्सिडेंट्स असलेली सप्लिमेंट्स किंवा गोळ्या दिल्या जातात.

लवंगामध्ये युजेनॉल नावाचे एक रसायन असते, ज्यामध्ये नैसर्गिक अँटिऑक्सिडेंट म्हणून कार्य करण्याची क्षमता असते. लवंग अँटिऑक्सिडेंट्सच भरपूर स्रोत असल्याने मधुमेह व संधीशोथ रोगामध्ये लवंग खाण्याचे फायदे होऊ शकतात.

इतर अँटीऑक्सिडेंट-समृद्ध अन्नांसह आपल्या आहारात लवंगाचा समावेश केल्याने आपले संपूर्ण आरोग्य सुधारण्यास मदत होते.

3.कर्करोग विरोधी गुणधर्म

सइंटिफिक रिसर्च नुसार असे सांगण्यात येते की लवंगामध्ये आढळणारी औषधी रसायने कर्करोगापासून बचाव करू शकतात.

लवंगा वर संशोधनात असे आढळले आहे की लवंगच्या अर्कामुळे ट्यूमरची वाढ थांबविण्यात मदत झाली आणि कर्करोगाच्या पेशींमध्ये मृत्यूची संख्या निदर्शनास आली. Reference

लवंगामध्ये सापडलेल्या युजेनॉलमध्ये अँटीकेन्सर गुणधर्म असतात असे दर्शविले गेले आहे.

4.रक्तातील साखर नियंत्रित करण्यास मदत 

लवंग मध्ये नायजेरीसिन नावाचे औषधी रसायन असते जे इन्सुलिनचे स्राव वाढवून इन्सुलिन तयार करणार्‍या पेशींचे कार्य सुधारते व रक्तातील साखरेचे प्रमाण नियंत्रित करते.

इन्सुलिन हा एक संप्रेरक आहे जो आपल्या रक्तातील साखर आपल्या पेशींमध्ये पोहोचविण्यास जबाबदार आहे.  रक्तातील साखरेची स्थिर पातळी राखण्यासाठी इन्सुलिनचे योग्य कार्य आवश्यक असते.

संतुलित मधुमेह रुग्णाच्या आहारा सोबत लवंगाचे नियमित सेवन तुमच्या रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रणात ठेऊ शकते.

5.पोटातील अल्सरवर उपाय

काही रिसर्च असे सूचित करतात की लवंगामध्ये आढळणारी संयुगे पोटात अल्सरवर उपचार करण्यास मदत करतात.

पेप्टिक अल्सर म्हणजे पोटातील वेदनादायक फोड असतात, यामुळे पोटात प्रचंड वेदना होते व पोटात रक्तस्त्राव देखील होऊ शकतो.

पेप्टिक अल्सर सामान्यत: पोटातील संरक्षणात्मक अस्तर कमी झाल्यामुळे उद्भवतात, जे ताण, संक्रमण आणि अनुवंशशास्त्र यासारख्या घटकांमुळे होते.

लावंगमध्ये असणारी आवश्यक तेले पोटातील गॅस्ट्रिक श्लेष्माचे  उत्पादन वाढवतात ज्यामुळे पेप्टिक अल्सर होत नाहीत. Reference

6.हाडांच्या आरोग्यास प्रोत्साहन देते

नरम व धिसूळ झालेली हाडे संधीशोथ ची लक्षणे असतात, जगभरात करोडो लोकांना हा आजार असतो, हाडांचे मास वाढविण्यासाठी लवंग खाण्याचे फायदे होऊ शकतात.

मॅंगनीज हे खनिज आहे जे हाडांच्या निर्मितीमध्ये सामील आहे आणि हाडांच्या आरोग्यासाठी आश्चर्यकारकपणे महत्त्वपूर्ण आहे.

7.जीवाणूरोधक गुणधर्म

लवंगामध्ये जीवाणूरोधक गुणधर्म असतात, जे बॅक्टेरियासारख्या सूक्ष्मजीवांची वाढ थांबविण्यास मदत करतात.

एका सइंटिफिक चाचणी अभ्यासात असे दिसून आले आहे की लवंग मधील आवश्यक तेल ई कोलाई सारख्या बॅक्टेरिया चे संक्रमण रोखू शकतात, ज्यामुळे अन्न विषबाधा सारखे अनेक रोग रोखू शकतात.

8.दाढ दुखीवर उपाय

लवंगाचे जीवणुरोधक व दाहक विरोधी गुणधर्म दातातील कीड घालवतात व दाढ दुखीपासून आराम देखील देतात, दातांची निगा राखण्यासाठी लवंगचा वापर पारंपरिक अरयुर्वेदीक उपचारासाठी केला जात आहे.

संशोधनानुसार, लवंगमधून काढले गेलेले संयुगे दोन प्रकारचे जीवाणूंची वाढ थांबविण्यास आढळले जे हिरडीच्या रोगास कारणीभूत ठरतात. Reference

7.यकृताचे ( लिव्हर) आरोग्य सुधारू शकते

लवंगामध्ये यकृताच्या आरोग्यास चालना देणारे फायदेशीर संयुगे असतात. विशेषत: युजेनॉल यकृतासाठी फायदेशीर असते.

संशोधनानुसार असे दिसून आले आहे की लवंगामध्ये सापडलेल्या युजेनॉलने यकृत सिरोसिस किंवा लिव्हर सिरोसिस कमी होण्यास मदत होते. Reference

8.लठ्ठपणा कमी करण्यासाठी लवंग

शास्त्रज्ञांनी केलेल्या अभ्यासानुसार लवंग जास्त फॅट वाले जेवण खाल्ल्याने होणाऱ्या लठ्ठपणापासून वाचण्यासाठी एक लाभदायक औषध आहे.

लवंगामुळे शरीरातील चरबी कमी होण्यास मदद होते, यासोबतच शरीराचे वजन कमी करण्यास व पोटातील चरबी कमी करण्यात लाभदायी आहे.

9.रोग प्रतिकारशक्ती वाढविण्यासाठी

पारंपरिक आयुर्वेदिक औषधी प्रणालीमध्ये लावंगाचे अनेक फायदे सांगितले आहेत, त्यातील एक म्हणजे रोग प्रतिकारशक्ती विकसित करण्याचे गुणधर्म.

लवंगामध्ये असलेली संयुगे पांढर्‍या रक्त पेशींची संख्या वाढवून रोगप्रतिकारक शक्ती सुधारण्यास मदत करतात.

10.डोकेदुखीवर उपचार

लवंगाचा वापर करून डोकेदुखी कमी होऊ शकते. यासाठी लागणार आहेत काही लवंग, सर्वप्रथम लवंगची पाउडर बनवून घ्या आणि ही पावडर दुधात मिसळून हे मिश्रण पिऊन घ्या, लवंगातील दाहक विरोधी गुणधर्म याला परिणाम कारक असतात.

11.खोकला, सर्दी आणि सायनुसायटिसच्या उपचारासाठी लवंग

लवंग हा दाहक संयुगेचा खजिना आहे, जो घसा दुखणे, खोकला, सर्दी आणि सायनुसायटिसमध्ये लाभदायक आहे.  आपण कच्च्या काही लवंगावर चघळवू शकता किंवा गरम पाण्यात मिसळा आणि सकाळी ते प्या तसेच आपल्या चहाच्या कपमध्येही लवंग ची पाउडर घाला.

लवंग खाण्याचे दुष्परिणाम